Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753
Grimìo-de-la-pouncho-espesso
Schistidium crassipilum
Grimmiaceae
Nom en français : Grimmie à pointe épaisse.
Descripcioun :La grimìo-de-la-pouncho-espesso dóu gènre Schistidium trachis en couissin pu o mens sarra e de coulour bruno à óulivo sus li roco cauquiero. Douno de ramo irreguliero que podon faire fin qu'à 5 cm d'aut. De proumié abord se recounèis à sis urno aurenjo 'mé uno couifo pounchudo roujo un pau espesso e peréu à si fueio en lanço verd-óulivo generalamen acabado pèr un pouncho ialino. Li dènt dóu peristome soun drecho e acabado pèr un pouncho bruno. La sedo jauno à aurenjo èi courteto (0,5 mm).
Usanço :S'atrovo au nostre d'àutri meno dóu gènre Schistidium que ié sèmblo proun coume S. elegantulum, S. robustum, S. singarense nouma group Schistidium apocarpum.
Port : Acroucarpo
Taio : 1,1 à 5,5 cm
Fueio : 1,75 à 2,8 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Grimmia
Famiho : Grimmiaceae
Ordre : Grimmiales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,25 à 0,6 cm
Ø (o loungour) flour : Dènt estrecho (300 à 450 m)Ø (o loungour) enflourejado : 0,85 à 1,4 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 1800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Roco
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Schistidium crassipilum H.H.Blom, 1996